2023 Türkiye AR-GE ve İnovasyon Raporu, kamu AR-GE harcamaları içinde en yüksek payı savunma sanayisinin aldığını gösterdi. SER Akademi Genel Müdürü Ömer Özdinç, raporun detaylarını açıkladı ve Türkiye'deki AR-GE faaliyetlerinin gelişimini değerlendirdi.
Rapor, Türkiye'nin AR-GE ve inovasyon alanındaki gelişimini ortaya koyarken, yüksek teknoloji ve yazılım sektöründeki artışa da dikkat çekti. Özdinç, bu alanlarda özel sektörün daha fazla katma değer üretmeye başladığını belirtti.
Özdinç, Türkiye'de AR-GE çalışanlarının sayısının 2023'te 400 bine yaklaştığını ifade etti. Özel sektördeki AR-GE çalışanları %8 artışla 207 bine ulaşırken, kamu sektöründeki araştırmacı sayısının %7 düştüğünü vurguladı.
Havacılık sektöründe en çok artışın görüldüğünü belirten Özdinç, bu sektörü 'Türk inovasyon sisteminin parlayan yıldızı' olarak tanımladı. Bu durum, Türkiye'nin AR-GE alanındaki potansiyelini göstermektedir.
Özdinç, kamu AR-GE yatırımlarının %167 artırıldığını ve savunma sanayisinin bu harcamaların %43'ünü aldığını bildirdi. Tarım ve yeryüzünün keşfi alanları da bu sektörü takip etmektedir.
Yükseköğretim harcamalarının kamu ve ticari kesime kıyasla daha az arttığına dikkat çeken Özdinç, AR-GE harcamalarının bölgelere göre dağılımında Batı Anadolu'nun (Ankara-Konya) birinci olduğunu belirtti.
Teknoparklardaki firma sayısının 10 bini, istihdam sayısının ise 100 bini geçtiği ifade edildi. Özdinç, bu bölgelerde ihracat tutarının yıllık %67 artışla 2 milyar dolara yükseldiğini vurguladı.
Türkiye'nin Küresel İnovasyon Endeksi'ndeki sıralamasının yükselmesi, AR-GE ve inovasyon sistemindeki yapısal dönüşümün bir sonucu olarak değerlendirilmektedir. İmalat sektöründeki ihracat artışı, şirket karlılık oranında ise değişim yaşanmamıştır.
Özdinç, yüksek teknoloji sektöründe firma sayısının %8 arttığını, ancak cironun dolar bazında %7 düştüğünü belirtti. Türkiye, AR-GE tam zaman eşdeğeri (TZE) personel sayısında OECD ülkeleri içinde 8. sırada yer almaktadır.
KOBİ'lerin yüksek teknoloji ve yazılım sektöründeki önemi büyüktür. Yazılım sektöründe KOBİ'ler, 206 milyar lira ciroyla toplam gelirin %63'ünü, istihdamın ise %76'sını oluşturmaktadır. Mikro KOBİ'ler, sektörde önemli bir istihdam sağlamaktadır.