2025 Yılı Gıda Sektöründe Sipariş ve Üretim Artışı Bekleniyor
2025 Yılı Gıda Sektöründe Sipariş ve Üretim Artışı Bekleniyor
Gıda sektörü, 2025 yılına sipariş ve üretim artışıyla başladı. 2024 yılının aralık ayında 1 milyar 138 milyon dolar ile yıl içindeki en yüksek ihracatını gerçekleştiren sektör, yeni iş hacminin güçlü bir şekilde yükseldiğini gösteriyor. TİM Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Tiryakioğlu, talep ve tedarik süreçlerindeki hareketliliği dengeli bir şekilde yönetmeye çalıştıklarını belirtti.
Tiryakioğlu, belirli ürün gruplarındaki fiyatlamaların, bölgede devam eden savaşların etkisiyle değiştiğini ifade etti. Yurt içi ve yurt dışında gelişmeleri yakından takip ettiklerini vurguladı. Girdi maliyetlerindeki artışın gıda imalatında en yüksek seviyede olduğu gözlemleniyor.
2024 Yılı İhracat Verileri
Bisküvi, buğday unu, makarna, bitkisel yağlar ile şekerli ve kakaolu ürünler başta olmak üzere temel gıda ürünlerini kapsayan hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektöründe 2024 yılını 11,9 milyar dolar seviyesinde ihracat yaparak geride bıraktıklarını aktaran Tiryakioğlu, Türkiye bitkisel ürün ihracatının yarıya yakınını gerçekleştirdiklerini bildirdi.
En fazla ihracat yapılan ülkelerin sırasıyla Irak, ABD ve Suriye olduğunu belirten Tiryakioğlu, bu durumun sektördeki büyümeyi desteklediğini ifade etti. İhracat rakamlarının artması, Türkiye’nin gıda sektöründeki rekabet gücünü artırıyor.
Jeopolitik Etkiler ve Tahıl Ticareti
Karadeniz ülkelerinin dünya tahıl üretiminin merkezi haline geldiğini belirten Tiryakioğlu, Türkiye’nin tahıl ticaretine yön veren birkaç ülkeden biri olduğunu vurguladı. Savaş öncesinde Ukrayna’nın buğday üretiminin iki katı kadar üretim yaptığına dikkat çekti.
Rusya’nın bu yıl 20 milyon tonun üzerinde buğday ihraç ederek rekor kırdığını ifade eden Tiryakioğlu, yüksek yağışlara bağlı olarak Irak’ın buğday rekoltesinde artış beklediğini aktardı. Türkiye’nin tahıl ticaretinde dengeli bir strateji yürütmesi gerektiği vurgulandı.
Gıda Fiyatlarındaki İyileşme Beklentisi
Geçen yıl yüksek faiz ortamındaki daralmanın gıda talebini etkilemediğini belirten Tiryakioğlu, girdi fiyatlarındaki artışın gıda ürünleri fiyatlarındaki artış hızını yavaşlatmadığını ifade etti. Ancak dünya genelindeki petrol bolluğunun enerji fiyatlarında iyileşme sağladığını aktardı.
Dünya Bankası'nın raporuna göre, bu durumun 2025’te küresel gıda fiyatlarını son 5 yılın en düşük seviyesine gerileteceğine işaret etti. Gıda fiyatlarındaki bu düşüş, tüketiciler için olumlu bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Suriye ile Ticaretin Önemi
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin 2024 yılında hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektörünün toplam ihracatının yüzde 29,5’ini gerçekleştirdiğini belirten Kadooğlu, bölgenin Türkiye’nin en fazla ihracat yapan bölgesi olduğunu aktardı. Suriye’nin Gaziantep ve Şanlıurfa’da faaliyet gösteren birçok işletmenin canlanmasında önemli rol oynayacağını ifade etti.
İhracat miktarındaki azalışa rağmen, ortalama birim fiyatlarındaki yükselişle 2024’ü değer bazında %8,5’lik bir düşüşle kapattıklarını belirten Kadooğlu, 2025’te sektör ihracatının yaklaşık %7’lik bir yükselişle 12,5 milyar dolar seviyesini aşacağını tahmin ettiklerini söyledi.
Yeni Desteklerin Rolü
Geçen yılın sonbaharında yağışlardaki azalma nedeniyle hububat ekimlerinde aksamaların yaşandığını belirten Kadooğlu, bu durumun üreticilerin tarımsal verimliliğe yönelik endişelerini artırdığını ifade etti. Kuraklık, yeni yılın mahsulüne dair soru işaretleri doğuruyor.
Kadooğlu, çiftçiye yönelik yeni desteklerin, küresel iklim değişikliğine bağlı sorunların çözümünde önemli katkı sağlayacağını belirtti. Bu desteklerin, yapılan yatırımların verimliliğine de katkı sağlayacağı öngörülüyor.
